Mensenkennis
de X van van X- en Y-managers
- van managers wordt wel eens gezegd dat ze de dingen goed doen, van leiders dat ze de goede dingen doen (Hafkamp)
- management: work harder, leadership: live better (Stan Slap)
Douglas McGregor beschreef als eerste het verschil tussen strakke managers en coachende managers (leiders). Hij noemde die respectievelijk X- en Y-managers. Deze types beschreef hij al in 1960 in zijn baanbrekend managementboek:The human side of enterprise.
Een korte inhoud:
- Er is een continuüm van X- naar Y-eigenschappen
- X-managers: laten niet zelfstandig besluiten, proberen in control te zijn, zijn gericht op (snelle) inhoudelijke resultaten
- Y-managers: delen verantwoordelijkheid, durven risico’s te nemen, zijn gericht op mensen en hun ontwikkeling
- X- en Y-managers hebben beiden hun voor- en nadelen, afhankelijk van onderwerp, personen, situatie, timing, etc. Je hebt namelijk beide typen eigenschappen nodig voor verschillende medewerkers (/onderwerpen/fases). Vergelijk de matrix van situationeel schakelen:
X-managers | Y-managers | |
sterk gemotiveerde medewerker | begeleiden | delegeren *) |
zwak gemotiveerde medewerker | instrueren | motiveren |
niet deskundige medewerker | zeer deskundige medewerker |
*) delegeren is het doel van coachen / coachend leidinggeven
Je hebt als manager veel invloed op de medewerkers:
- een X-manager creëert X-mensen
- een Y-manager creëert Y-mensen
- Y-mensen bij een X-manager vertrekken
- X-mensen bij een Y-manager kunnen Y worden
- we willen vaak Y zijn, maar handelen X
hoe X of Y ben jij is of jouw manager?
hoe X of Y is de werkcultuur om je heen?
hoe komt dat?
meer weten? lees The human side of enterprise (MacGregor, 1960)