Mensenkennis

de X van van X- en Y-managers

  • van managers wordt wel eens gezegd dat ze de dingen goed doen, van leiders dat ze de goede dingen doen (Hafkamp)
  • management: work harder, leadership: live better  (Stan Slap)

Douglas McGregor beschreef als eerste het verschil tussen strakke managers en coachende managers (leiders). Hij noemde die respectievelijk X- en Y-managers. Deze types beschreef hij al in 1960 in zijn baanbrekend managementboek:The human side of enterprise.
Een korte inhoud:

  • Er is een continuüm van X- naar Y-eigenschappen
  • X-managers: laten niet zelfstandig besluiten, proberen in control te zijn, zijn gericht op (snelle) inhoudelijke resultaten
  • Y-managers: delen verantwoordelijkheid, durven  risico’s te nemen, zijn gericht op mensen en hun ontwikkeling
  • X- en Y-managers hebben beiden hun voor- en nadelen, afhankelijk van onderwerp, personen, situatie, timing, etc. Je hebt namelijk beide typen eigenschappen nodig voor verschillende medewerkers (/onderwerpen/fases). Vergelijk de matrix van situationeel schakelen:
  X-managers Y-managers
 sterk gemotiveerde medewerker begeleiden delegeren *)
 zwak gemotiveerde medewerker instrueren motiveren
   niet deskundige medewerker  zeer deskundige medewerker

 *) delegeren is het doel van coachen / coachend leidinggeven

Je hebt als manager veel invloed op de medewerkers:

  • een X-manager creëert X-mensen
  • een Y-manager creëert Y-mensen
  • Y-mensen bij een X-manager vertrekken
  • X-mensen bij een Y-manager kunnen Y worden
  • we willen vaak Y zijn, maar handelen X

hoe X of Y ben jij is of jouw manager?

hoe X of Y is de werkcultuur om je heen?
hoe komt dat?

meer weten?  lees The human side of enterprise  (MacGregor, 1960)